Borsaya ilk adımı atan bir çok kişi için hisse senedi almak heyecan verici bi deneyim. Ama aynı zamanda biraz da göz korkutucu olabiliyo. Çünkü işin ucunda paranızı yatırıyosunuz ve doğru adımlar atılmazsa zararla karşılaşmak da mümkün. Bu yazıda, hisse senedi alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini kendi deneyimlerime ve sektörde edindiğim gözlemlere dayanarak sade ve samimi bir dille anlatmak istiyorum.
Şirketi Tanımadan Hisse Almayın
Bu madde aslında işin en temel noktası. Bir şirketin hissesine yatırım yapmadan önce, o şirketin ne iş yaptığını, gelir kaynaklarını, sektörünü ve gelecekteki potansiyelini az çok bilmeniz gerekir. “Arkadaşım söyledi, bu hisse yükselecekmiş” diye yatırım yapılmaz. Ne demiş Warren Buffett: “Anlamadığın işe yatırım yapma.”
Örneğin, enerji sektöründe faaliyet gösteren bir şirketin dünya petrol fiyatlarıyla nasıl etkilendiğini bilmeden yatırım yaparsanız, bir anda neden hisse düşmüş anlayamazsınız bile.
Finansal Verilere Göz Atın
“Ben finansal tabloları anlamam” diyen çok kişi var. Kabul, ilk bakışta karmaşık gelebilir. Ama temel bazı noktalar var ki, gözünüz alıştıkça kolayca kavrarsınız. Mesela;
- Gelir tablosu: Şirketin yıllık ya da çeyreklik gelirleri artıyor mu?
- Net kâr: Kar eden bir şirket mi, yoksa zarar mı açıklamış?
- Borç durumu: Borç/öz sermaye oranı çok yüksek mi?
Bu tarz veriler, şirketin sağlıklı bir yapıya sahip olup olmadığını anlamanızı sağlar.
Sadece Fiyatına Bakarak Alım Yapmayın
Borsada sıkça yapılan hatalardan biri de “Bu hisse çok ucuz” diyerek alım yapmak. Ucuzluk göreceli bir kavram. 5 TL’lik bir hisse pahalı olabilirken, 100 TL’lik bir hisse aslında çok cazip bi fırsat olabilir. Önemli olan hissenin gerçek değeriyle (yani şirketin potansiyeliyle) mevcut fiyatının karşılaştırılmasıdır. Bu noktada “F/K oranı” gibi temel rasyo analizlerine bakmak faydalı olur.
Spekülasyonlardan Uzak Durun
Bazı forumlar ya da sosyal medya gruplarında “Yarın tavan olacak, kaçırma!” tarzı söylemler dönüp durur. Bu tip söylemlerin çoğu zaman dayanağı olmaz ve yatırımcıları yanlış yönlendirebilir. Gerçekten değerli bir hisse zaten zamanla kendini gösterir. Sabırlı olun ve anlık söylentilere değil, şirketin gerçek performansına odaklanın.
Portföyü Çeşitlendirin
Tüm paranızı tek bir hisseye yatırmak büyük risktir. Her ne kadar bir hisseye güveniyor olsanız da, beklenmedik gelişmeler her zaman olabilir. Bu yüzden farklı sektörlerden 3-5 hisseyi portföyünüze katmanız, riskinizi dağıtmanıza yardımcı olur. “Sepeti tek yumurtayla doldurma” lafı boşuna söylenmemiş.
Zamanlama Yerine Sabır
“Hisse ne zaman alınır?” sorusu da sık sorulanlardan biri. Kimse tam dipten ya da zirveden alım-satım yapamaz. Önemli olan doğru şirketi uygun bir fiyattan alıp, orta-uzun vadede o şirketin büyümesine ortak olmak. Borsada zamanlama değil, zamanda kalmak daha çok kazandırır.
Kendinizi Geliştirin
Yatırım dünyası sürekli değişen, öğrenilmesi gereken bi alan. Yeni terimler, yeni analiz yöntemleri, sektörel gelişmeler… Kendinizi sürekli geliştirmeniz lazım. Kitaplar okuyun, güvenilir ekonomi yazarlarını takip edin, finansal okuryazarlığınızı artırın.
Sabır, Bilgi ve Strateji
Hisse senedi yatırımı sabır, bilgi ve strateji gerektirir. Kısa vadede iniş çıkışlar moral bozabilir ama sağlam analizle yapılan yatırımlar uzun vadede meyvesini verir. Unutmayın, herkes hata yapar, önemli olan hatalardan ders çıkarabilmek.
Eğer siz de borsada ilk adımlarınızı atıyorsanız, yukarıda paylaştıklarımı bir rehber gibi görebilirsiniz. Umarım yolculuğunuz bol kazançlı ve keyifli geçer. Bu yazıda yatırım tavsiyesi verilmemektedir.